Dijitalizasyon Ne Anlama Gelir?

Dijitalin hakim olduğu bir çağda yaşamadığımız herkesin malumu. Özellikle iş alanları söz konusu olduğunda dijital bilgiyi kullanmak ve tüketmek, rekabet avantajı sağlayan bir durum hâline geldi. Peki geniş açıyla konuya yaklaşırsak dijitalizasyon nedir, bir diğer adıyla sayısallaşma ile dijital dönüşüm arasındaki fark nedir? Hadi gel, dijitalizasyon ne demek sorusu ile başlayalım. 

Dijitalizasyonun Temel Tanımı ve Kapsamı

Konuya dijitalizasyonun tanımı ile başlayabiliriz. Kısa tanımıyla dijitalizasyon; iş süreçlerinin otomasyon, veri analizi ve sayısallaştırma yöntemlerini kapsamını ifade eder. Pek çok iş alanında geçerli olan dijitalizasyon süreci, artan makine ve robot kullanımının da bir sonucudur. Eğer iş hayatına katıldıysan farkında olduğun üzere pek çok işlem ve deneyim, dijital bilgi kullanılır. 

Dijital bilginin kullanılıp yaygınlaşmasıyla birlikte de dijitalizasyon  denen dijital iş modelleri ortaya çıkar. Bu noktada dijitalleşme ile dijitalizasyon farkına da değinmek gerekir. Dijitalleşme kısaca bir zamanlar analog yapılan pek çok işlemin dijital yöntemler ile yapılmasıdır. Dijitalizasyon ise dijitalleşmenin bir sonucu olarak teknolojinin iş süreçlerini ve modellerini ifade eder. Yani bugün Apple ile ChatGPT arasındaki iş birliğini ve yarattığı dijital iş modellerini dijitalizasyon kapsamında düşünebilirsin. 

Dijitalizasyon sürecinin kapsamı ise epey geniştir. Dijitalleşmenin bir çıktısı olan dijitalizasyon yani sayısallaşma; savunma, nesnelerin interneti ve uzay teknolojileri gibi pek çok alanda kendini gösterir. Verilerin sayısallaştırılmasıyla birlikte pek çok iş sürecinin dijitale evrildiğini ve yeni iş modellerinin çıktığını söyleyebiliriz. 

İş süreçlerinin kolayca optimize edilmesi ve hızlanmasını ifade eden sayısallaşma, kullanıcı ve müşteri deneyimine önem veren pek çok şirketin de kullandığı bir iş modelleri bütünüdür. Örneğin dijital asistanlar, sosyal medya analitik ölçümleri ve gelişmiş e-ticaret yazılımları, ekonomik bir çıktı yaratarak dünyanın sosyo-ekonomik gidişatını da etkiler. Kısacası dijital bir dünyanın getirisi olan sayısallaşma, işlerin çok daha hızlı ve verimli tamamlanmasını sağlar. 

Dijital Dönüşümün İş Dünyasına Etkileri 

Dijitalizasyon ne demek sorusuna yanıt verdiğimize göre şimdi dijital dönüşümden bahsedelim. Dijital dönüşüm içine dijitalizasyonu da alarak dijitalleşmenin bir yenileme yaratmasını ifade eder. Şirketlerin tüm iş sürecini dijitalleşmeden bir adım ileriye götürerek dijital teknolojileri birbiri ile entegre şekilde kullanması ve yeni iş dönüşümleri yaratmasıdır. Dijital dönüşüm ile dijitalizasyon arasındaki farkı da şöyle açıklayabiliriz:

• Dijital dönüşümün kapsamı çok daha geniştir, bir şirketin tüm stratejsini ve kurumsal kültürünü içerir.

• Dijitalizasyon süreci ise dijital dönüşüm çerçevesinde mevcut işlem ve iş süreci verilerinin sayısallaştırılması ifade eder. Bu yöntem ile yeni iş modelleri ve dijitalleşen iş akışları meydana gelir. 

Dijital dönüşümün iş dünyasındaki etkisi ise birbiri ile yarışmaya hevesli pek çok şirketin seri üretime geçmesidir. Dijital yenilikleri ilk duyuran şirket olmayı hedefleyenler, iş dünyasındaki rekabeti de körüklerler. Dijitale ayak uyduramayan ve gerekli yatırımı yapmayanlar ise manuel işlemler aracılığıyla hem zaman ve maliyet kaybına uğrarlar. 

Dijital Teknolojilerin Sektörel Dönüşümdeki Rolü

Dijital teknoloji kullanımının hemen hemen her sektöre avantaj getirdiğini söylemek mümkündür. Özellikle dördüncül ekonomik faaliyetler olan bilgi toplama ve işleme alanlarında dijitalleşmenin oldukça önemli katkıları vardır. İnternetin gelişimi ve elektronik teknolojisinin ilerlemesiyle ulaşım, haberleşme, reklamcılık, pazarlama ve savunma-sanayi dijital işlemlerin ve yatırımların hızlıca yapıldığı sektörlere dönüştü. 

Bununla birlikte dijital teknolojileri etkin kullanan şirketler, dijital kültür de geliştirdi. Hatta hibrit ve remote çalışma biçimi de dijitalleşmenin ve dijital dönüşümün şirket kültürü üzerindeki etkisine bir örnek olduğunu söyleyebiliriz. Dijital sektörlerin sektöre olan etkilerinden biri ise istihdamın buna göre şekillenmesidir.

Örneğin, 21. yüzyıl yetkinlikleri arasındaki bilgi ve iletişim teknolojileri etkin kullanmak, bugün iş ilanlarının %50’sini geçen bir oranda yer alır. Eğer kariyer yolculuğunda emin adımlarla ilerlemek istiyorsan bilgisayar kullanmaktan ötesine geçerek dijital yetkinliklerini ilerleyeceğin alanlara yönelmelisin. Ayrıca kariyer ve mesleki yolculuğunda CV’ninde hangi becerilerin yer alması gerektiğini de bilmek istiyorsan CV’de Bulunması Gereken 10 Önemli Özellik adlı yazımızı inceleyebilirsin. 

Dijital Dönüşüm Stratejileri: Başarıya Giden Yol

Buraya kadar dijitalizasyon sürecinin ve dijital dönüşümün ne kadar önemli olduğundan bahsettik. Peki dijital dönüşümü bir stratejiye dönüştürmek nasıl mümkün olur? Herkes az ya da çok dijitalleşmeyi işletme bünyesine kazandırdı. Fakat dijitalleşmeyi bir tık öteye taşımak yani bir dönüşüm başlatmak pek de kolay değil. 

Dijital dönüşüm stratejileri ise bu noktada devreye girer. Bir ürünün ve otomasyonun dijital dönüşüm yaratması için bazı aşamalardan geçmesi gerekir. Bu aşamaları şu şekilde özetlemek mümkündür:

• Bilgi ve verilerin dijitalleşmesi,

• Gereksinimlerin belirlenmesi,

• Finansal planlamayı ve yatırımı belirleme,

• Dönüşüm için her bir işlem ve parçanın varlığı,

• Dönüşümü kullanıcı ve müşteri deneyimi açısından ele almak.

Sıralanan bu aşamalar aynı zamanda dijital dönüşümde başarı faktörlerini de ifade eder. Dijitalleşmeyi bir avantaja çevirmek için dijital dönüşüme hazır bir ekip oldukça önemlidir. Özellikle sektörde başarı isteyen şirketlerin izlemesi gereken yol, veri toplayan ve veriyi akıllı şekilde analiz eden birbiri ile uyumlu parçaları ve otomasyonları bir araya getirmektir.  

Örneğin, yapay zekâ ile uyumlu olmayan bir dijital müşteri deneyimi günümüzde pek de rekabet avantajı yaratmayacaktır. Bunun yerine birbirine entegre olabilen yazılımları ve işlemleri bir dönüşüm stratejisi ile ele almak başarıyı da getirecektir. 

Şirketler için Dijital Dönüşümün Getirdiği Avantajlar ve Zorluklar

Şirketlerde dijital dönüşümün avantajlarını şöyle sıralayabiliriz:

• Bilgileri ve verileri analiz ederek çıktılara dönüştürür,

• Kullanıcı ve müşteri deneyimini geliştirecek stratejiler sağlar,

• Yeni iş modelleri ve iş süreçleri yaratır,

• Müşteriye özel kişileştirilmiş deneyim ve hizmet sunar,

• Operasyonel iş süresinin kısalmasını sağlar,

• Manuel olarak yapılan bazı işlemlerin neden olduğu enerjiyi fazla kullanma durumunun önüne geçer,

• Makine öğrenmesi sayesinde hataları çabuk analiz eder ve seri üretime geçilmesini kolaylaştırır.

Dijital dönüşümün avantajları kadar getirdiği bazı zorluklar da söz konusudur. Bunları da şöyle özetleyebiliriz:

• Yeni iş modelleri ile beraber sürekli otomasyona ve makine öğrenmesine bağlı kalmak,

• Dijital proje ve yazılımları için yüksek maliyetin gerekmesi,

• Yönetim veya çalışan grubun dijital dönüşüme direnmesi,

• Çalışanların yeni teknolojilere uyum sağlayamaması ve verimsiz sonuçlar alınması,

• Gelişen ve değişen bilgi ve iletişim teknolojilerinin sürekli takip etme zorunluluğu.

Görüldüğü üzere dijitalizasyon süreci ve dijital dönüşüm hem avantaj hem de bazı zorlukları beraberinde getirir. Bununla beraber zorlukları tespit ederek stratejik hareket etmek, dijital dönüşümün avantajlarını görmenizi sağlayacaktır.